Jakie nowotwory najczęściej występują w Polsce? Jakie są najczęstsze przyczyny zachorowania na nowotwory złośliwe?
Najczęściej występującymi nowotworami w Polsce są: rak płuca, rak piersi (u kobiet), rak gruczołu krokowego (prostaty – u mężczyzn), rak jelita grubego.
Tylko niewielka grupa nowotworów ma uwarunkowanie genetyczne. Największy wpływ na stan Twojego zdrowia ma Twój styl życia. Niewłaściwe odżywianie, brak aktywności fizycznej, stosowanie używek to główne czynniki ryzyka zachorowania na nowotwory.
Wiele nowotworów (nie tylko rak płuca) powstaje w wyniku ekspozycji na dym tytoniowy. Pamiętaj, że również palenie bierne (przebywanie w towarzystwie osoby palącej) ma negatywne skutki dla twojego zdrowia. JEŚLI NIE PALISZ, NIE ZACZYNAJ. JEŚLI PALISZ, RZUĆ.
Również alkohol i nieprawidłowa dieta (np. spożywanie dużej ilości czerwonego mięsa i wysokoprzetworzonej żywności) mogą przyczyniać się do rozwoju nowotworów.
Jakie objawy mogą sugerować obecność choroby nowotworowej?
Twój organizm czasami wysyła sygnały alarmowe, których nie możesz bagatelizować. Pojawienie się któregoś z poniżej wymienionych, powinno skłonić cię do wizyty u twojego lekarza rodzinnego.
Objawy ogólne:
- chudnięcie (utrata masy ciała, która nie jest związana ze zmianą nawyków żywieniowych lub stosowaniem diety odchudzającej);
- przewlekłe, narastające osłabienie lub zmęczenie;
- poty nocne;
- powiększone niebolesne węzły chłonne;
- przewlekłe gorączka i stany podgorączkowe.
Układ oddechowy:
- przewlekły (trwający dłużej niż 4 tygodnie) kaszel (a jeśli palisz papierosy – zmiana charakteru kaszlu);
- przewlekła (trwająca dłużej niż 4 tygodnie) chrypka (zwłaszcza jeśli palisz papierosy lub jesteś biernym palaczem);
- krwioplucie (powinna cię zaniepokoić nawet niewielka ilość krwi w plwocinie).
Układ pokarmowy:
- krew w stolcu oraz stolec o barwie smoły;
- przewlekłe bóle brzucha;
- przewlekłe zaparcia i biegunki;
- cienki, ołówkowaty stolec;
- uczucie niepełnego wypróżnienia;
- ból podczas przełykania;
- trudności w przełykaniu.
Układ moczowo-płciowy:
- krew w moczu (mocz o barwie popłuczyn mięsnych);
- krew w nasieniu;
- krwawienie z dróg rodnych (pomiędzy miesiączkami lub u kobiet, które już nie miesiączkują);
- przewlekłe, nasilające się, jednostronne bóle pleców (okolicy lędźwiowej);
- problemy z oddawaniem moczu u mężczyzn – mocz oddawany kroplami, częste oddawanie moczu w nocy niezależnie od ilości wypitych płynów.
Skóra:
- powiększający się guzek (zwłaszcza taki z tendencją do tworzenia owrzodzenia);
- niegojąca się rana;
- znamiona barwnikowe („pieprzyki”), które mają nieregularny kształt, są nieregularnie wybarwione, powiększają się.
Każdy guzek, który wyczuwasz palcami podczas samobadania piersi lub jąder wymaga oceny w gabinecie lekarskim!
Czym jest Karta Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego (DILO)? Kto może Ci ją wystawić?
Jeśli na podstawie zgłoszonych przez ciebie objawów i wyników zleconych badań lekarz rodzinny stwierdzi podejrzenie nowotworu, może wystawić Kartę Diagnostyki i Leczenia Onkologicznego (DILO).
Karta ta działa jak skierowanie. Powinieneś niezwłocznie udać się z nią do wyznaczonej placówki, która przeprowadzi diagnostykę w ramach tzw. pakietu onkologicznego.
Kartę może również wystawić lekarz w ambulatoryjnej opiece specjalistycznej (AOS) lub w szpitalu (urolog, ginekolog itp.).
Karty DILO nie można uzyskać od lekarza, który nie ma podpisanego kontraktu z NFZ (czyli pracuje w gabinecie prywatnym).
Gdzie mogę znaleźć informacje na temat nowotworów?
Polecić można np. poniższe strony internetowe:
- gov.pl/web/zdrowie/profilaktyka-onkologiczna
- zwrotnikraka.pl
- mp.pl/pacjent/onkologia
- org.pl
